Blog / Restrukturyzacja a upadłość - podstawowe różnice

Restrukturyzacja a upadłość - podstawowe różnice

3 stycznia 2023

U podstaw błędnych decyzji leży zazwyczaj brak dostatecznej wiedzy o tym, jakie są różnice między restrukturyzacją a upadłością oraz tym, w jakim momencie należy się na nie zdecydować. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia obu tych pojęć.


Restrukturyzacja a upadłość - podstawowe różnice

Restrukturyzacja to rozwiązanie dla firm w kryzysie. Wielu przedsiębiorców zwleka ze zgłoszeniem swoich problemów, zastanawiając się, co jeszcze mogą zrobić samodzielnie, aby nie korzystać z pomocy innych osób. Przyczyn takiego postępowania jest wiele - czasami jest to brak środków, a czasami zwykły wstyd. Niemniej jednak to właśnie czas odgrywa kluczową rolę. Im szybciej zdecydujemy się zweryfikować sytuację i podjąć odpowiednie kroki, tym większa szansa na to, aby móc skorzystać z restrukturyzacji i nie doprowadzić firmy do upadłości.

Schemat działań jest zawsze podobny - aby ratować swoją firmę, przedsiębiorcy zaciągają kolejne kredyty i zobowiązania. Są to decyzje najmniej słuszne w takiej sytuacji, ponieważ prowadzą do spirali zadłużenia. Wtedy ratunkiem jest zwykle ogłoszenie upadłości. Ta zaś kończy najczęściej funkcjonowanie ich biznesu. Jeśli jednak przedsiębiorca zgłosiłby się do nas wcześniej i skorzystał z koła ratunkowego, jakim jest restrukturyzacja, mógłby uratować swoją firmę.

Postępowanie restrukturyzacyjne

Restrukturyzacja to ratunek przed upadłością i zakończeniem funkcjonowania firmy. Przedsiębiorca przeprowadza ją w sytuacji, gdy jest zagrożony niewypłacalnością lub jest już niewypłacalny. W 2016 roku w życie weszły nowe przepisy, dzięki którym przedsiębiorcy mogą skorzystać z różnego typu postępowań restrukturyzacyjnych. Dzięki temu możemy wybrać taki rodzaj restrukturyzacji, który będzie dostosowany do sytuacji danej firmy. Może to być:

  • postępowanie o zatwierdzenie układu,
  • przyspieszone postępowanie układowe,
  • postępowanie układowe,
  • postępowanie sanacyjne.

Restrukturyzacja pozwala przedsiębiorcy skorzystać ze skutecznych procedur naprawczych i oddłużeniowych, dostosowanych do sytuacji finansowej jego biznesu. Z drugiej strony dba także o interesy wierzycieli. Bez ich zgody sąd nie zatwierdzi postępowania, a firma nie otrzyma postanowienia o rozpoczęciu procesu restrukturyzacji.

Postępowanie upadłościowe

Celem postępowania upadłościowego jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli. Dochodzi do tego poprzez likwidację majątku zadłużonej firmy. Upadłość może ogłosić tylko firma, która jest niewypłacalna - czyli ta, która utraciła zdolności do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Od momentu powstania niewypłacalności przedsiębiorca ma 30 dni na złożenie wniosku celem ogłoszenia upadłości. W zależności od sytuacji przedsiębiorcy i stanu jego majątku można przeprowadzić 2 rodzaje upadłości: likwidacyjną i układową. Postępowanie upadłościowe zakłada bowiem możliwość zawarcia układu między dłużnikiem a wierzycielami. Etap ten jest podobny do tego w restrukturyzacji, jednak w odróżnieniu od niego uprawnienia nadzorcy sądowego lub zarządcy wykonuje syndyk.

Restrukturyzacja a upadłość - podstawowe różnice

Najważniejszą różnicą pomiędzy restrukturyzacją a upadłością przedsiębiorstw jest ich odmienny cel. Celem restrukturyzacji jest uzdrowienie firmy i spłata zobowiązań. Natomiast upadłość prowadzi do likwidacji firmy i spłaty zobowiązań z majątku firmy (upłynnienia aktywów).

Kolejną rozbieżnością jest to, w którym momencie należy zdecydować się na takie rozwiązanie. Tak jak wcześniej wspomnieliśmy, z postępowania restrukturyzacyjnego ma możliwość skorzystać przedsiębiorca, który jest niewypłacalny lub u którego powstała obawa zagrożenia niewypłacalnością. Upadłość natomiast ogłaszana jest w momencie, gdy przedsiębiorca popadł w stan niewypłacalności.

Przypominamy, że dłużnik niewypłacalny to taki, który nie reguluje zobowiązań finansowych przez ponad 3 miesiące. Jeśli jest on osobą prawną, niewypłacalność oznacza moment, gdy zobowiązania pieniężne jego przedsiębiorstwa są większe od wartości jego majątku, przy czym stan ten trwa ponad 2 lata. Natomiast dłużnik zagrożony niewypłacalnością to taki, który po analizie stanu finansowego swojej firmy, stwierdza, że niedługo może być niewypłacalny.

Kolejną różnicą jest to, że w trakcie procesu restrukturyzacji nie jest wymagane formalne zgłoszenie wierzytelności, a w postępowaniu nie ma osoby syndyka. Inaczej jest z upadłością. Jeśli wierzyciel chce otrzymać zaspokojenie należnej mu wierzytelności, jest zobowiązany ją zgłosić. W postępowaniu uczestniczy syndyk, który przeprowadza tzw. likwidację masy upadłościowej.

Ważną różnicą jest także skutek zakończenia obu postępowań. Zakończenie procesu restrukturyzacji pozwala zachować firmę, a nawet działać jeszcze skuteczniej. Jednak po przeprowadzeniu upadłości sąd może zakazać prowadzenia działalności gospodarczej maksymalnie przez 10 lat. Dzieje się tak wtedy, gdy uzna, że przedsiębiorca przyczynił się do upadłości swojej firmy, na przykład przez swoje nieodpowiedzialne decyzje.

Złożenie wniosku o restrukturyzację oraz o upadłość w tym samym czasie

Prawo daje możliwość złożenia do sądu obu tych wniosków jednocześnie. W takim położeniu sąd najpierw rozpatruje wniosek o restrukturyzację, ponieważ dąży po pierwsze do zachowania przedsiębiorstwa. Dopiero w momencie uznania, że układ z wierzycielami byłby dla nich niepomyślny, rozpatruje wniosek o upadłość.

Restrukturyzacja i upadłość a zaspokojenie wierzycieli

Warto podkreślić, że w wyniku upadłości często wierzyciele nie uzyskują odpowiedniego zaspokojenia. Spłata wierzycieli możliwa jest dopiero po sprzedaży majątku upadłego, a zatem kwota i termin spłaty są mocno od tego uzależnione. Natomiast w postępowaniu restrukturyzacyjnym wysokość i czas spłaty są ściśle ustalone z wierzycielami, a dłużnik jest zobowiązany, aby się ich trzymać.

Środki przypadające wierzycielom w postępowaniu upadłościowym mogą być niższe także z powodu sprzedaży majątku upadłego poniżej cen rynkowych oraz ze względu na same koszty postępowania, które pokrywane są jako pierwsze. Bywa, że wierzycielom bardziej opłaca się przedstawiona przez dłużnika propozycja układowa w procesie restrukturyzacji. To restrukturyzacja (i jej główny cel) stawia na spłatę zobowiązań.

Problemy finansowe nie muszą być wyrokiem dla przedsiębiorstwa. Jeśli Twoja firma przechodzi kryzys, nie zwlekaj z podjęciem decyzji - skorzystaj z możliwości, jakie daje restrukturyzacja, dopóki nie jest na to za późno. Nie wiesz, od czego zacząć?

Zapraszamy do współpracy - nasz zespół ekspertów prawa i finansów specjalizuje się w zakresie postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego.